คุณแม่ตั้งครรภ์คงต้องเจอกับอาการแพ้ท้อง น้ำลายเปรี้ยว น้ำลายไหลมากผิดปกติ น้ำลายเต็มปาก จนต้องบ้วนทิ้งบ่อยๆ อยู่บ้างใช่ไหมคะ? วันนี้ทางเราได้รวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับภาวะน้ำลายไหลมากมากผิดปกติของคุณแม่ตั้งครรภ์มาให้คุณทราบไปพร้อมๆกันแล้วนะคะ💁‍♀️

ภาวะน้ำลายไหลมากผิดปกติ คืออะไร?

💦ภาวะน้ำลายไหลมากผิดปกติ (Hypersalivation)

ภาวะน้ำลายไหลมากผิดปกติเกิดจากร่างกายผลิตน้ำลายออกมามากเกินไป ซึ่งเรื่องนี้สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน แต่คุณแม่ตั้งครรภ์🤰จะมีโอกาสเกิดภาวะนี้มากกว่าคนทั่วไปเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนที่รุนแรงในระหว่างตั้งครรภ์ เรียกอีกอย่างว่า “Ptyalism gravidarum”  คือ การผลิตน้ำลายออกมามากกว่าปกติในช่วงการตั้งครรภ์

สาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะน้ำลายไหลมากผิดปกติ

✨1.อาการ คลื่นไส้และอาเจียน

 เมื่อคุณแม่ตั้งครรภ์จะมีความอยากอาหารลดลง แม่บางคนจึงพยายามหลีกเลี่ยงการเคี้ยวอาหารหรือดื่มน้ำ  ประกอบกับกรดในกระเพาะอาหารที่ออกมาพร้อมกับการอาเจียน ซึ่งเหล่านี้กลายมาเป็นสาเหตุของการเกิดกรดสะสมอยู่ในช่องปาก จึงทำให้เกิดภาวะน้ำลายไหลมากผิดปกติระหว่างตั้งครรภ์นั่นเองค่ะ

✨2.ปัญหาฟันผุ 

เนื่องจากฟันที่ผุ🦷จะทำให้สภาพปากเป็นกรด จึงทำให้มีการผลิตน้ำลายมากขึ้นนั่นเอง

✨3.เชื้อราและแผลอักเสบในช่องปาก 

การติดเชื้อในช่องปาก👄 ฝี หนองตามเนื้อเยื่อช่องปากและลำคอ รวมถึงทอนซิลอักเสบ หากเกิดปัญหาเหล่านี้ขึ้น ค่าความเป็นกรด-ด่างในช่องปากย่อมไม่ปกติ และภาวะน้ำลายไหลมากผิดปกติก็จะตามมาอย่างแน่นอน

✨4.โรคกรดไหลย้อนในระหว่างการตั้งครรภ์ 

การเพิ่มขึ้นของฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนจะทำให้กล้ามเนื้อหูรูดของหลอดอาหารอ่อนแรงลง จึงมีความเสี่ยงสูงที่กรดจากกระเพาะอาหารจะไหลย้อนขึ้นมาที่หลอดอาหารมากขึ้น ซึ่งนอกจากจะก่อให้เกิดอาการแสบร้อนที่ลิ้นปี่หรือกลางหน้าอกแล้ว อาการของโรคกรดไหลย้อนยังทำให้เกิดกรดสะสมในช่องปาก ซึ่งทำให้เกิดภาวะน้ำลายไหลมากผิดปกติตามมาด้วย

✨5.การสัมผัสกับสารพิษ 

โดยทั่วไปแล้วสารพิษจะมีผลต่อระบบทางเดินอาหารและทางเดินหายใจ👃  เช่น สารปรอท สารหนู ออร์แกโนฟอสเฟต ควันพิษ หรือ สารเคมีที่อยู่ในผลิตภัณฑ์ดูแลช่องปากและฟัน ซึ่งสารพิษเหล่านี้จะเข้ามาขัดขวางประสิทธิภาพในการทำงานของอวัยวะต่างๆในช่องปาก และทำให้เกิดการผลิตน้ำลายเพิ่มมากขึ้นโดยไม่รู้ตัว

4 วิธีป้องกันและแก้ไขภาวะน้ำลายไหลมากผิดปกติระหว่างตั้งครรภ์

 👉1. หมั่นแปรงฟันและใช้น้ำยาบ้วนปาก

สำนักทันตสาธารณสุข กรมอนามัย ได้แนะนำให้แม่ตั้งครรภ์ดูแลสุขภาพเหงือกและฟันโดยการแปรงฟัน🪥และบ้วนปากอย่างถูกวิธี เพราะสุขภาพในช่องปากของแม่มีผลกระทบโดยตรงต่อลูกน้อยในครรภ์ โดยมีการศึกษาพบว่าปัญหาสุขภาพช่องปากบางชนิดส่งผลต่อทารกในครรภ์ได้ เช่น โรคปริทันต์อักเสบ ซึ่งอาจส่งผลให้ทารกคลอดก่อนกำหนด หรือมีน้ำหนักแรกเกิดต่ำกว่าเกณฑ์ นอกจากนี้ การปล่อยให้มีแบคทีเรียในช่องปากจำนวนมากอาจส่งผลให้เกิดภาวะฟันผุในทารกได้ เป็นต้น

อย่างไรก็ตาม การแปรงฟันหรือใช้ไหมขัดฟัน อาจยังไม่เพียงพอต่อการทำความสะอาดช่องปากของแม่ตั้งครรภ์ เนื่องจากอาจยังมีแบคทีเรีย🦠หลงเหลืออยู่ตามบริเวณที่การแปรงฟันเข้าไม่ถึง เช่น ขอบเหงือก กระพุ้งแก้ม ลิ้น ซึ่งอาจเกิดจากการรับประทานอาหารจุบจิบ และ อาการคลื่นไส้อาเจียนบ่อยๆ ของแม่  ซึ่งการใช้น้ำยาบ้วนปากเพื่อกำจัดเศษอาหารและลดปริมาณน้ำย่อยจากกระเพาะอาหารที่ตกค้างในปากจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการกำจัดแบคทีเรียและป้องกันฟันผุได้มากขึ้น

👉 2. หลีกเลี่ยงอาหารและเครื่องดื่มที่มีฤทธิ์เป็นกรด

เนื่องจากอาหารรสจัดหรืออาหารที่มีฤทธิ์เป็นกรด เช่น ผลไม้ที่มีรสเปรี้ยวมากๆ จะไปกระตุ้นการทำงานของต่อมน้ำลายในปากให้ผลิตน้ำลายออกมามากขึ้น และนอกจากนั้น อาหารประเภทของหวานและขนมจำพวกแป้ง น้ำอัดลม เครื่องดื่มรสหวาน🧃 รวมถึงหมากฝรั่งที่มีน้ำตาลสูง จะส่งผลให้เกิดกรดในช่องปาก และนำมาซึ่งปัญหาสุขภาพฟัน  รวมไปถึงผลไม้เปรี้ยวยังเต็มไปด้วยกรดอินทรีย์ (organic acid) เช่น กรดซิตริก (citric acid) กรดมาลิก (malic acid) และ กรดทาร์ทาริก (tartaric acid) ซึ่งหากคุณแม่ท้องรับประทานผลไม้รสเปรี้ยวขณะท้องว่าง อาจมีอาการไม่สบายท้อง คลื่นไส้ หรืออยากอาเจียนมากขึ้นได้ด้วยนะคะ

👉3. เพิ่มการดื่มน้ำเปล่า

แม่ตั้งครรภ์ควรดื่มน้ำในปริมาณที่เพียงพอต่อวัน ซึ่งปริมาณน้ำเปล่าที่คนท้องควรได้รับ คือประมาณ 1.5 ลิตร หรือ 7- 8 แก้วต่อวัน💧 การดื่มน้ำที่มากเพียงพอจะทำให้ภายในช่องปากของแม่มีค่าความเป็นกรด-ด่างที่เหมาะสม ซึ่งอย่างน้อยจะช่วยควบคุมการผลิตน้ำลายส่วนเกินได้บ้าง ส่วนคุณแม่คนใดที่มีอาการแพ้ท้องหนักหรือรุนแรงจนดื่มน้ำได้ยาก ลองเปลี่ยนจากการดื่มน้ำครั้งละมากๆ เป็นการจิบน้ำบ่อยๆ ตลอดทั้งวันแทน หรือสลับกับการดื่มน้ำสมุนไพร เช่น น้ำขิง🫚 น้ำตะไคร้ ก็จะสามารถช่วยลดอาการพะอืดพะอมและรู้สึกสดชื่นมากขึ้นได้ค่ะ

👉4. พกกระดาษชำระติดตัวเสมอ

แม่ตั้งครรภ์ที่มีภาวะน้ำลายไหลมากผิดปกติจะรู้สึกอยากบ้วนน้ำลายทิ้งบ่อยครั้ง ดังนั้น คุณแม่ควรพกกระดาษชำระติดตัวไว้🧻 เมื่อมีน้ำลายสะสมในปากมากๆ ก็สามารถบ้วนทิ้งได้ทันที ไม่ควรฝืนกลืนหรือเก็บน้ำลายไว้ เพราะจะทำให้เกิดอาการคลื่นไส้มากขึ้น

     เห็นแล้วใช่ไหมคะว่าวิธีป้องกันและแก้ไขภาวะน้ำลายไหลมากผิดปกติระหว่างตั้งครรภ์🤰นั้นสามารถปฏิบัติตามได้ไม่ยากเลย เพราะวิธีเหล่านี้ล้วนเป็นวิธีธรรมชาติที่ทำได้ง่ายๆ ดังนั้นคุณแม่อย่าลืมดูแลตัวเองและหมั่นคอยสังเกตอาการที่เกิดขึ้นอยู่เสมอด้วยนะคะ